3 juli: Moskou - Sergejev Posad - Jaroslav

Na de lunch vertrekken we uit Moskou. Ik vond Moskou een beetje een triest en grauw. Alles is oud en versleten, maar wel netjes bijgehouden. Parkeerplaatsen achter flatgebouwen, waar de vorige dag nog geen levende ziel te bekennen was, staan ineens volgepakt met kraampjes, bestelbusjes en platte karren. Hier, en op de nog grotere permanente markten doet de gewone Rus zijn boodschappen. Mensen met een lapje grond buiten de stad verkopen er hun kolen, aardappelen en sla. Een man verkoopt gebakken vis dat warmgehouden wordt op de motorkap van zijn aftands autootje.

Nergens in Rusland is het contrast van het nieuwe tijdperk duidelijker als in Moskou. Mercedessen rijden naast gammele bussen, elektronische reclameborden op Stalinistische gebouwen en overal duiken de winkelketens op.

Het is gelukkig makkelijker om Moskou uit te komen dan er in. De file staat vooral aan de andere kant. Het verkeer is chaotisch, je ziet voetgangers, fietsers, brommers hier dwars door elkaar rijden. Links inhalen is hier meer regel dan uitzondering, degene met de beste claxon en het meeste lef heeft voorrang. Anton, onze chauffeur kent dit spelletje en we zijn dus redelijk snel Moskou uit.

Tijdens de busreis vertelt Marie Thérèse over de geschiedenis van Rusland. Zij heeft zich ten doel gesteld meer wederzijds begrip te kweken tussen Russen en West-Europeanen. De hele reis door zullen we haar geregeld horen zeggen petje even andersom zetten, dit om onze westerse normen niet op Rusland toe te passen. Zelf initiatief nemen is nog zo´n gevleugelde kreet. Hiermee bedoelde ze dat we vooral niet moesten schromen om ergens naar binnen te gaan. Sommige gebouwtjes zien er erg gesloten en ontoegankelijk uit, maar bleken vaak wel degelijk een winkeltje of eettentje te zijn.

De dorpjes langs de weg lijken geen enkele kern te hebben: geen plein, winkelstraat of kerkgebouw. Iedereen woont in hetzelfde type houten huis, scheefgezakt op een lapje grond dat niet groter of kleiner is dan dat van de buren. Weinig zorg voor bijv. bloementuinen. Wel hier en daar een soort kantwerk langs de dakgoten en ramen. Langs de weg een kratje waarop potten met aardbeien of bosbessen te koop worden aangeboden of waar een samovar staat te roken met de een of andere hete drank er in.

Ongeveer 70 km buiten Moskou is het belangrijkste Russische bedevaartsoord: Sergejev Posad. Sergejev Posad is een redelijk klein plaatsje, er waren niet zoveel toeristen maar omdat iedereen dezelfde route loopt lijken het er toch wel aardig wat. Het Trinity Sergiev-klooster heeft diverse kerken, waarvan er enkele voor het publiek geopend zijn. We bezoeken hier het Drievuldigheids- en Sergiusklooster met drie nog in gebruik zijnde kerken, waaronder de bijzondere Maria-Hemelvaartkerk. Het klooster bestaat verder uit diverse gebouwen en typische kloostertuinen. Het is een rijk klooster omdat niet alleen de edelen maar ook de rijke kooplieden van vroeger goud, edelstenen en andere waardevolle zaken ruilden voor de steun van God. De monniken konden daardoor de beste architecten en kunstenaars van hun tijd inhuren. Het klooster vormt het middelpunt van de Russisch Orthodoxe kerk en wordt nog steeds bewoond en er wordt les gegeven.

Daarna reizen we door naar Jaroslavl waar we zullen overnachten. Jaroslavl is een oude stad met veel pastelkleurige huizen en mooie kerken. Na aankomst kunnen we noge even naar het centrum wandelen en na het diner hebben we heerlijk langs de Wolga geflaneerd.

3 juli Moskou - Kremlin

De laatste ochtend in Moskou bezoeken we het wereldberoemde Kremlin. Een ommuurd complex van gebouwen op een heuvel direct aan de rivier de Moskva en van waaruit Rusland nog altijd wordt bestuurd.

Bij het Kremlin heb je toch al gauw het beeld voor ogen dat je op de televisie ziet. Een aantal torens en een parade op een groot plein. Maar bijna iedere grote stad in Rusland heeft zijn eigen Kremlin. In Moskou heeft het Kremlin echter een andere betekenis gekregen doordat alle regeringsgebouwen daar gevestigd zijn.






Kathedraal aartsengel Michal, ......., Maria Hemelvaart kathedraal

Maar er staan ook verschillende prachtige kathedralen. De meeste gebouwen dateren uit de 15e tot 18e eeuw: de Maria-Hemelvaartkathedraal, waar de tsaren werden gekroond, de Kleedafleggingskerk, de Verkondigingskathedraal, de kathedraal van de aartsengel Michaël, en de Klokkentoren van Ivan de Grote. In de kerken kunnen we van dichtbij de schitterende iconostase (ikonenwand) bekijken.


Tsarenklok, Klokkentoren Ivan de Grote, Tsarenkanon

Bij de westelijke muur van het Kremlin ligt het Graf voor de Onbekende Soldaat. Bruidsparen in Moskou leggen voor ze gaan trouwen altijd bloemen bij dat graf. Het is een oude traditie in Moskou, en een eerbetoon aan de meer dan 20 miljoen Russen die het leven lieten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ter nagedachtenis brandt er een eeuwige vlam op het monument. Daarna is het monument weer voor de toeristen. En voor de bewakers van het Kremlin, die het lijken te beschermen met hun leven, tegen de vele toeristen.



Na de lunch namen we afscheid van Marina, ze heeft ons op geweldige wijze begeleid. Marie-Thérèse is vanaf nu onze gids tot aan Sint Petersbrug.

2 juli: Moskou - metro

Zo rond 20.30 uur beginnen we aan de metro-sightseeing langs een aantal metrostations onder begeleiding van Marina. De bedoeling is om achter in de metro te stappen en op het station dat we willen bezichtigen uit te stappen. Na de bezichtinging stappen we met z´n allen weer in de volgende metro. En dit doen we dan bij een aantal metrostations. Het werkte perfect! Gelukkig zijn we niemand onderweg kwijt geraakt. Dat zou heel vervelend zijn geweest want alle borden zijn in cyrillisch schrift en dat beheerst niemand van de groep. En vind dan je hotel nog maar eens terug!

In Moskou moet je zeker met de metro reizen. Je moet vaak via lange roltrappen diep de grond in om de perrons te bereiken. Maar de metrostations zijn een attractie op zich en zijn ongetwijfeld de mooiste ter wereld. Enorme toegangspoorten en gigantische vertrek- en aankomsthallen. Ze hebben een luxueuze uitstraling met marmeren vloeren, prachtig stucwerk, beelden en andere versieringen.Veel van de stations zijn schitterend om te zien, soms in Art Deco, soms in Jugendstil! Ik vind de lampen die er hangen ronduit schitterend!

Iedere metrohalte in het centrum lijkt op een balzaal van een paleis. Gebouwd onder Stalin in de jaren 30 en 40, de bouw van de metro was een prestige object. Stalin zette de beste architecten van de Sovjet-Unie in voor deze paleizen voor het volk! Overigens heeft “het volk” zich er inmiddels bij neergelegd dat ze mogen reizen door paleizen, maar moeten wonen in vervallen betonnen kolossen.

De metro in Moskou is de grootste ter wereld, dagelijks 8 miljoen passagiers (!) en is daarmee groter dan de metro van New York en Londen bij elkaar.

2 juli: Moskou - Rode Plein

Om op het Rode Plein te komen moet je eerst over een ander groot plein met een toegangspoort tot het Rode Plein. Op het toegangsplein staan een soort bouwkeetjes die hier als openbaar toilet gebruikt worden.



Het Rode Plein, 700 meter lang en 130 meter breed, is het hart van de stad en de grootste toeristische trekpleister. Het Rode Plein heet feitelijk gewoon het Mooie Plein, want in het Russische woord ‘krasnyj’ betekent "mooi" en "rood". Het rood heeft dus niets te maken met het communisme. Op het Rode Plein merk je hoe vreemd en tegengesteld Moskou eigenlijk is. Tussen de moderne Mercedessen en Armani-pakken staan groepjes politieagenten en militairen.
Je voelt je klein als je in het midden staat van dat immense plein, het is indrukwekkend om over het Rode Plein te lopen. Al die beelden die je jarenlang hebt gezien op het journaal, kun je nu ineens plaatsen.

Op en rondom het plein staan verschillende bezienswaardige gebouwen, waaronder het mausoleum van Lenin, waar zijn gebalsemde lichaam zich bevindt, het Kremlin, het warenhuis GOeM, het Nationaal Historisch Museum en de Basiliuskathedraal. Veel teveel om in 1 middag te doen. Het Kremlin staat gelukkig voor de volgende dag op het programma.Vanmiddag zijn we vrij en kan ieder voor zich bepalen waar hij of zij naar toe wil.



Eerst maar even naar de meer dan honderd jaar oude staatswinkel GOeM. (Gosoedarstvennyi Oeniversalnyj Magazin). Zowel van binnen als van buiten is het gebouw uit 1894 mooi om te zien. Ruim 150 winkels, modern met CD’s, merkkleding en Coca Cola, verspreid over vier straten van twee verdiepingen. Met een glazen overkapping van ijzeren bogen met allemaal kleine raampjes. Het lijkt meer op een paleis dan op een warenhuis, ook al door fonteinen en luxe marmeren vloeren.



Na een snelle lunch weer naar buiten om naar het Mausoleum van Lenin, de leider van de Oktoberrevolutie in 1917 en grondlegger van de Sovjetstaat, te gaan. Lenin zelf wilde niet zo’n eerbetoon, maar Stalin besloot toch een mausoleum voor hem te bouwen. Sinds zijn dood in 1924 ligt Lenin hier, met een korte pauze in 1930, toen het originele houten Mausoleum werd nagemaakt in steen. Ook Stalin zelf lag hier even, maar in 1961 is hij op last van Chroesjtsjov verplaatst. Helaas was het net deze dag gesloten en konden we er niet in.



Het Nationaal Historisch Museum is ook al zo’n prachtig rood gebouw, zeker na de restauratie in de late jaren negentig. Maar ook hier... geen tijd om naar binnen te gaan.








En als laatste de belangrijkste blikvanger en het favoriete plaatje van reisbureaus: de Pokrovkathedraal/Basiliuskathedraal.

De kathedraal is gebouwd in opdracht van Ivan de Verschrikkelijke, ter ere van de overwinning op de Tataren. Het verhaal gaat dat Ivan de Verschrikkelijke na voltooiing van de Basiliuskathedraal aan de architect vroeg of hij in staat zou zijn nog eens zo’n prachtig gebouw neer te zetten. Toen de architect instemmend antwoordde, werden hem de ogen uitgestoken. Ivan wilde niet dat er ooit nog een bouwwerk van dezelfde schoonheid zou worden ontworpen.

We hadden nog net even de tijd om in de Basiliuskathedraal te gaan. Met z'n felle kleuren vrolijkt hij het Rode Plein op, het gebouw heeft een hoog Eftelingsgehalte. De verschillende koepels zijn allemaal prachtig beschilderd alle kleuren van de regenboog en voorzien van heel wat glimmend decoratiemateriaal. Ook van binnen is deze kerk de moeite waard, de kapellen en de galerij zijn prachtig versierd. We troffen het, er stonden een aantal mannen prachtig te zingen in één van de kapelletjes.




Aan het eind van de middag verzamelden we ons voor de kathedraal en daar hebben we Romkje op het Rode Plein toegezongen want ze was jarig. Ondanks protesten van onze gids Marina want volgens haar mocht dat niet. Maar, zoals we al dachten, er kwam geen politie op ons af. En we deden nog ons best door luid en uit volle borst Lang zal ze leven te zingen. Bijna jammer.....

Russische Staatsbibliotheek in Moskou

En aangezien ik in de bibliotheek werk, mag een filmpje over de Russische Staatsbibliotheek in Moskou natuurlijk niet ontbreken :-)
Helaas had ik geen tijd om deze bibliotheek te bezoeken.

2 juli: Moskou - Novodevitsji

Een bezoek aan Novodevitsji, één van de bekendste en mooiste begraafplaatsen van Moskou is echt een bezoek waard. Wat Pére-la-chaise is voor Parijs, is Novodevitsji voor Moskou. Het zijn werkelijk pracht & praal graven. Aan het grafmonument kun je zien wat het beroep van de overledene is geweest. Complete tanks of borstbeelden met insignes op de borst van belangrijke militairen, de eerste maat uit een werk van een beroemd componist, een clown zittend op de rand van de circuspiste samen met zijn hond. Je kunt er uren ronddwalen en vermaken met het bekijken van al die prachtige grafmonumenten. Zoveel tijd hadden wij helaas niet, we zijn langs de meest bekende graven gelopen.

Novodevitsji was in eerste instantie aangelegd voor de adel en hoge geestelijkheid van Moskou in de zestiende eeuw. In de negentiende eeuw kwamen hier de prominenten uit de cultuur en wetenschap erbij. De top van de Russische literaire wereld rust hier: Gogol, Boelgakov, Tsjechov en Majakovski. Ook beroemde filmers als Eisenstein en Stanislavski en componisten als Prokofjev, Sjostakovitsj en Skrjabin.

De graven van resp. Tsjechov, Clown Nikoelin en Sjostakovitsj

Stalins tweede vrouw, Nadezjda Aliloejeva, en zijn zoon Vasili liggen er en de naamgever van de beruchte dodelijke cocktail: Molotov.

Het gedenkteken bij het graf van Nikita Chroesjtsjov is gemaakt door Ernst Neïzvestni. Chroesjstjov was geen bewonderaar van diens werk, hij noemde het ooit zelfs "hondenstront".

De graven van resp. Chroesjtsjov, Raisa Gorbatsjov en Boris Jeltsin

Het aardige is dat familie en vrienden regelmatig komen picknicken en vodka drinken rondom het graf.